Auteur: eijdems

De Natuurweide-voorzitter Sybrand Bouma keek woensdag 1 november tijdens De Natuurweidedag in de Warmonderhof (Dronten) terug op de afgelopen periode en vooruit op de komende. Hij deelde zijn zorgen, met name over de manier waarop Europese en landelijke beleidsmakers veranderingen in de landbouw tot stand willen brengen. Waar Bouma graag had gezien dat er oog is voor wat de biologische landbouw regionaal en lokaal kan bijdragen, bijvoorbeeld rond Natura 2000-gebieden en in kwetsbare landschappen (beekdalen, veenweidegebieden), koersen Europa en Den Haag op generieke, ‘hoog over’ maatregelen. Deze maatregelen zijn vooral gericht op het terugdringen van de veestapel en het aantal bedrijven.

Sybrand Bouma: “De biologische landbouw draagt al veel bij aan het oplossen van vraagstukken rond natuur, klimaat, water en dierenwelzijn. En we kunnen nog meer bijdragen. Door het biologische systeem verder te verbeteren maar ook door groei van het aantal biologische bedrijven. De integrale, ‘hoog over’ maatregelen doen totaal geen recht aan de waarde van ‘biologisch’. Het is doodzonde voor de sector en heel ingrijpend voor de ondernemers die geraakt worden. Een breed gedragen Landbouwakkoord had hier van grote waarde kunnen zijn.”

Terugkijkend op de gesprekken over een Landbouwakkoord, heeft Sybrand Bouma wel het gevoel dat de biologische landbouw zich goed heeft laten zien: “We hebben als De Natuurweide en de bredere biologische landbouw laten zien dat we willen meepraten en meewerken aan oplossingen. De gesprekspartners hebben ervaren dat we een serieuze, volwaardige partij in de landbouwwereld zijn. We zijn, net als de mensen van het NAJK (Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt), tot het eind doorgegaan om afspraken te maken die goed zijn voor de sector, natuur, milieu en Nederland.”

 

In de Warmonderhof te Dronten woonden ruim 60 leden De Natuurweidedag bij. Naast voorzitter Sybrand Bouma deelden drie gastsprekers hun visie op de biologische landbouwsector. Ruud Hendriks, practor kringlooplandbouw en docent bodemvruchtbaarheid bij Aeres, nam de aanwezigen mee in een stoomcursus kringlooplandbouw. Stikstof is geen probleem, het moet alleen efficiënter worden benut, zo betoogde Hendriks. Vervolgens schetste hij welke onderdelen van de natuur en het cultuurlandschap, in goede samenhang met elkaar ook in een biologisch systeem de wereldbevolking van voldoende voedingsstoffen kunnen voorzien. Maar dat vraagt wel om keuzes in consumentengedrag, bijvoorbeeld meer plantaardige eiwitten, en veranderingen in de landbouw: zuiniger zijn op onze bodem en werken aan herstel van de bodem door bijvoorbeeld kunstmest achterwege te laten, minimaal te ploegen, meer biodiversiteit en gewasbedekking.

Gerard Migchels, programmamanager bij Wageningen University & Research, schetste een beeld van de vorderingen van de biologische landbouw in het halen van de landelijke doelen rond klimaat, natuur en dierenwelzijn. Migchels ziet dat de biologische melkveehouderij vooral kan bijdragen aan klimaatwinst, koolstofvastlegging, het creëren van bufferstroken rond Natura 2000 gebieden en dierwaardige veehouderij. Stikstofemissies kunnen nog verder worden verlaagd door o.a. nog meer uren weidegang en lager percentage jongvee. Voor de toekomst ziet hij verlaging van methaanemissies als een belangrijk speerpunt om aan te werken met de sector. Tenslotte gaf Migchels een update van de voortgang rond de BioMonitor Melkveehouderij, een op het biologische systeem afgestemde monitorings- en rapportagemethodiek. Daarmee kan de sector laten zien hoe het biologische systeem ‘scoort’ en op basis hiervan worden beloond.

Pierre Berntsen, directeur agrarische bedrijven bij ABN AMRO Bank, nam de aanwezigen mee naar de uitdagende omgeving waarin de biologische landbouw zich bevindt. Ongeacht welke politieke kleur een nieuw kabinet zal hebben, blijft de noodzaak en de druk vanuit Europa om te werken aan de doelen rond natuur en klimaat. Berntsen voorziet groei voor de biologische sector en grotere diversiteit in typen bedrijven. Duurzaamheidskeurmerken, een realistischer prijsstelling op basis van het ‘true costing’-principe, betere ketensamenwerking en een grotere rol in ecosysteemdiensten zijn een paar van de vele factoren die hij hierbij een rol ziet spelen.

Afgelopen zomer vond bij supermarktketen Jumbo een pilot plaats om te onderzoeken of, met behulp van nudging, online klanten van Jumbo vaker voor biologisch kiezen en zo de verkoop van biologische zuivel te stimuleren. Bij het online boodschappen doen, kregen consumenten suggesties aangeboden voor andere biologische producten. Een ‘instapproduct’ als zuivel blijkt een goede manier om de consumenten ook andere biologische producten te laten proberen, zoals biologische muesli. De pilot was een samenwerking tussen  Jumbo, zuivelcoöperatie Arla Foods, Coöperatie Eko Holland en Bionext als onderdeel van de campagne ‘De mooiste boodschap is bio’. Jumbo heeft besloten om door te gaan met nudging om nog beter inzicht te krijgen in hoe de consument kan worden verleid vaker ‘biologisch’ te kiezen. Lees meer hierover op de website van Bionext.

Woensdag 1 november is het zover: De Natuurweidedag!

Af en toe is het nodig om kennis te tanken, ideeën en inspiratie op te doen, met elkaar te discussiëren of simpelweg gezellig samen te zijn met collega’s! De Natuurweidedag is daar hét moment voor. Vanuit het thema “Waar staat de biologische sector op dit moment en waar gaat het naartoe”, laten drie toonaangevende sprekers, onder leiding van dagvoorzitter Gerard Oldenhof, hun visie hierop los:

• Ruud Hendriks, Practor Kringlooplandbouw bij Aeres MBO en docent bodemvruchtbaarheid in bio(dynamische) land- en tuinbouw,
• Gerard Migchels, Programmamanager bij Wageningen Universiteit & Research, verantwoordelijk voor de projecten Netwerk Praktijkbedrijven en de Pilot BioMonitor
• Pierre Berntsen, Directeur Agrarische Bedrijven bij ABN AMRO, verantwoordelijk voor strategie en beleid van de bank in de agrarische
  sector

Zij kijken elk vanuit hun eigen onderwijs-, onderzoek- en bankexpertise naar dit thema. Waar zien zij bedreigingen en vooral ook oplossingen? Of zijn er mogelijk al zaken bereikt of opgelost? Kortom, hoe kijken andere partijen naar de biologische sector en wat kunnen wij daarvan leren. Wij horen ook graag uw mening en gedachten tijdens de vele discussiemoment. Tijdens de lunch is er ook ruimschoots de tijd om verder met elkaar te praten.

De locatie van deze dag is:
Warmonderhof
Wisentweg 12
8251 PC Dronten

Inloop: om 10:00 uur met koffie en thee,
Aanvang: 10:30 uur
Sluiting: 15:00 uur

De aanmeldingen voor de Natuurweidedag lopen binnen. Uw aanmelding kan via secretariaat@denatuurweide.nl, waarbij u tevens kunt aangeven met hoeveel personen u naar De Natuurweidedag komt.

SKAL heeft bekendgemaakt dat per 1 januari 2024 een ontheffing voor onthoornen van jonge dieren op bedrijfsniveau kan worden aangevraagd. Deze ontheffing heeft een geldigheid van 12 maanden. Voor jonge dieren hoeft u dus niet meer per individueel dier ontheffing aan te vragen. De ontheffingsaanvraag voor het onthoornen van oudere dieren blijft ongewijzigd, namelijk een aanvraag per dier.

Overgangsregeling
Sinds 1 augustus 2023 schrijft Skal geen afwijkingen meer als een ontheffing bij jonge dieren ontbreekt. Dit betreft een overgangsregeling, die alleen geldt als de ontheffing voor onthoornen in 2023 voor in ieder geval één dier verleend is. Vanaf 1 januari 2024 vervalt deze overgangsregeling.  Het tarief voor een ontheffing voor onthoornen wordt berekend per ontheffingsaanvraag, zie ook het Skal-tarievenblad.

De motie over gentechvrij voedsel, die Eva Akerboom van de Partij voor de Dieren heeft ingediend, is door de Tweede Kamer aangenomen.  In de motie wordt de regering gevraagd zich in te zetten voor de vrijheid van de consument om te kiezen voor voedsel zonder gentechnologie. Deze wens leefde nadrukkelijk in de biologische sector en leidde tot een petitie van Bionext, die ook door De Natuurweide werd ondersteund. Lees meer hierover in Biojournaal.

Stichting EKO-keurmerk heeft op 17 oktober de eerste EKO-Systeemerkenning overeenkomst
afgesloten met De Natuurweide, als vertegenwoordiger van de Stuurgroep Aanvullende Normen
Biologische Zuivel. Stichting EKO waardeert de inzet van het programma Aanvullende Normen voor biologische zuivel
en neemt deze normen over als basis voor het verlenen van het EKO keurmerk aan deelnemers
EKO-voorzitter Douwe Monsma: ‘Dit is een belangrijke stap voor de nieuwe richting die Stichting
EKO inslaat. Met de EKO-Systeemacceptatie zijn 99% van de melkveehouders EKO-keurmerkwaardig.
Daarmee opent zich de weg om deze hoge standaard van de Nederlandse biologische zuivel ook met het
EKO-keurmerk herkenbaar te maken voor de Nederlandse consument.’ Ook met andere sectoren wordt gesproken over EKO-Systeemerkenning.

De Natuurweide-voorzitter en EKO-bestuurder Sybrand Bouma: ‘De biologische
zuivelsector heeft al sinds 2020 zelf verantwoordelijkheid genomen voor enkele
bovenwettelijke normen, inclusief borging en certificering van veehouders om zo steun te geven aan de
verdere doorontwikkeling. We konden en wilden niet wachten op Europese regelgeving. Dat geeft
energie, we doen het samen met melkveehouders en zuivelorganisaties want we willen het iedere
dag nog beter doen dan nu al het geval is.’

Woensdagavond 18 oktober was het Landbouwdebat van Nieuwe Oogst en LTO, met daarin de landbouwspecialisten van tien politieke partijen. Aan de hand van vier stellingen discussieerden zij over de uitdagingen die de landbouw kent. Het vierde blok was gewijd aan duurzaamheid en biologische landbouw. Bij alle thema’s bleek dat het nog een flinke opgave wordt om van alle puzzelstukjes die partijen inbrengen een puzzel te leggen. Zoals iemand uit de zaal verwoordde: ‘blijf niet hangen in de verschillen waarmee je stemmen wilt winnen maar vorm snel een regering en ga samen aan het werk voor de landbouw’. Het hele debat is terug te zien op het Nieuwe Oogstkanaal op You Tube.

De stemming in het Europees parlement leverde vrijdag geen meerderheid op. Grote landen onthielden zich van stemming waardoor er geen meerderheid voor of tegen verlenging van het toepassen van het bestrijdingsmiddel was. In november volgt een tweede stemronde. Levert dat ook geen meerderheid op dan kan de Europese Commissie zelf beslissen het gebruik met 10 jaar te verlengen.

De Natuurweide en Bionext hebben aan SKAL gevraagd hoe zij staat tegenover het opstallen van runderen in verband met blauwtong.
Op donderdag 12 oktober kregen wij onderstaande reactie van SKAL:

“Biologische schapenhouders die kunnen aantonen dat ze vanwege blauwtongrisico’s hun dieren preventief binnenhouden, krijgen geen afwijking op weidegang. Dit moeten ze in ieder geval aantonen met een dierenarts-attest. Dit geldt niet voor rundvee- en geitenbedrijven, omdat volgens de GD en de NVWA de risico’s en de impact van de ziekte niet zo groot is.”

Hierop hebben wij aangegeven dat er ook zeker koeien zijn die er flink ziek van worden en koorts krijgen maar SKAL laat weten op informatie van andere overheidsinstellingen zoals de GD en NVWA te vertrouwen. Aangezien wij uit de praktijk horen dat koeien er wel degelijk ernstig ziek van kunnen worden, gaan we zeker opnieuw met SKAL in gesprek.