Auteur: Gerard Oldenhof

De eerste dag van de Biobeurs bracht getalsmatig een kleinere stroom bezoekers naar de Brabanthallen in Den Bosch in vergelijking met vorig jaar. Dat neemt niet weg dat in de stand van De Natuurweide veel goede gesprekken werden gevoerd met biologische melkveehouders en landbouwers uit andere sectoren, zuivelverwerkers, belangenbehartigers en media over de ontwikkelingen in en rond de sector en de wijze waarop De Natuurweide de belangen behartigt van haar leden. Doordat de stand van De Natuurweide naast die van Stichting EKO is, werd ook in veel gevallen ook daar een vervolggesprek gevoerd. In beide stands waren leuke prijzen te winnen en dat zal donderdag weer het geval zijn. We hopen u dus te treffen in Den Bosch.

Daar is donderdag om 16.45 uur de presentatie van de Pilot BioMonitor met een toelichting op doelen en aanpak van het project en de waarde die de BioMonitor voor de biologische melkveehouderij zal hebben. Lees hier meer over de presentatie.

Vandaag is hard gewerkt aan de voorbereidingen van de Biobeurs. Komende woensdag en donderdag staat het team van De Natuurweide klaar om u te ontvangen in de Brabanthallen in Den Bosch. Ons stand nummer is 493. We hopen u daar te ontmoeten!

Minister Adema heeft bekend gemaakt dat er 50 miljoen euro vrij wordt gemaakt vanuit het Transitiefonds Stikstof en Landelijk Gebied om het tekort in het budget voor de eco-regelingen te dichten. Eerder bleek de omvang van de aanvragen voor een subsidie vanuit de eco-regelingen grotere te zijn dan het beschikbare budget vanuit het GLB. Dat betekende dat boeren de toegezegde vergoedingen voor maatregelen gericht op natuur, klimaat, milieu en dierenwelzijn leken mis te lopen. Door een verschuiving van middelen vanuit het Ministerie van Stikstof en Natuur zouden boeren deze vergoeding alsnog kunnen krijgen. De Europese Commissie moet nog wel instemmen met het beschikbaar stellen van deze extra middelen.

In de brief aan de Kamer wijst Minister Adema erop dat het verlagen van de vergoedingen voor geleverde ecosysteemdiensten een verkeerde signaal zou zijn voor boeren en tuinders die deze inspanningen leveren. Zij moeten zich juist gesteund voelen en gestimuleerd worden om maatregelen te treffen die goed zijn voor natuur, klimaat, milieu en dierenwelzijn. Ook wil hij voorkomen dat de toekomstige deelnamebereidheid van boeren en tuinders afneemt. tenslotte wijst hij op ongewenste inkomenseffecten voor de sector als verwachte vergoedingen achterwege blijven. De volledige tekst van de brief van de minister leest u hier.

Voor veehouders wordt het verplicht om jaarlijks hun stallen te laten keuren op brandveiligheid, meldt demissionair landbouwminister Piet Adema. Daarnaast moet eens in de vijf jaar een controle van de elektrische installatie plaatsvinden. Alleen indien een bedrijf meer dan 175 koeien heeft, moet dit eens per drie jaar gebeuren. Doelstelling is om het aantal stalbranden terug te dringen. Het merendeel van de stalbranden ontstaat door defecten aan de elektrische installatie. Volgens het Economisch Instituut voor de Bouw (in een onderzoek uit 2018) had driekwart van de stalbranden voorkomen kunnen worden door betere controle van de elektrische installatie. Daarnaast liggen er vaak materialen in stallen die de risico’s op en impact van een brand vergroten.

De kosten van een elektrakeuring zijn afhankelijk van de grootte van de stal en het aantal aanwezige meterkasten en regelkasten. Een keuring varieert van 700 tot 5.400 euro, oplopend indien een herkeuring plaats moet vinden. In veel gevallen stelt een verzekeraar zo’n stalkeuring al verplicht maar deze verplichting wordt nu dus ook overgenomen door de overheid. Nadat de Raad van State dit besluit heeft gecheckt zal het worden ingevoerd. Een ingangsdatum is nu nog niet bekend.

Aan de vooravond van de Biokennisweek (inclusief twee dagen Biobeurs in Den Bosch), peilt Nieuwe Oogst de stemming bij enkele representanten van de sector. Vervijfvoudiging van de sector, groei naar 25% landbouwareaal, is dat haalbaar? Biologisch akkerbouwer Digni van den Dries gelooft er wel in, op voorwaarde dat de marktvraag zich in die richting ontwikkelt. Bionext-directeur Michaël Wilde is het daar volledig mee eens: “Groeiambities zijn mooi, maar de markt is leidend. Als we alleen aan de productieknop draaien, dan krijgen we prijsdruk en dat belemmert de afzet.”

De Natuurweide-voorzitter Sybrand Bouma ziet ook kansen: “Biologisch moet een hoofdstroom worden”, refererend aan de nichemarkt die ‘biologisch’ nu nog is, met alle beperkingen die daarbij horen. Voor deze snelle en omvangrijke groei is regie wel cruciaal, benadrukt Sybrand Bouma. Daarom is in december, met ondersteuning vanuit het marktprogramma Verduurzaming Dierlijke Producten, de regiegroep ‘Opschaling Biologische Zuivel en Rundvlees’ van start gegaan. Daarin zijn ook de overheid en ketenpartijen vertegenwoordigd. Sybrand Bouma legt uit waarom: “Zo’n groei betekent dat de hele keten verandert en daarom is die regie zo belangrijk.”

Groei van de biologische melkveehouderij zou met name goed kunnen in gebieden waar  geen toekomst meer is voor gangbare melkveehouderij, zoals nabij Natura 2000-gebieden. “Maar dan is er wel ander beleid nodig”, zo stelt Sybrand Bouma. En de sector moet anders worden afgerekend: op uitstoot per hectare in plaats van per product zoals nu in de Kringloopwijzer het geval is: “Biologisch komt er niet altijd goed uit, omdat wij extensief boeren”, stelt Sybrand Bouma. “Je moet gaan kijken naar gebiedsgerichte belasting per hectare. Dan wordt het een heel ander verhaal. Dat verhaal is nou net relevant als je kijkt naar kwetsbare natuur. Daar past biologisch juist goed in. Dan zijn wij een goede oplossing.”

Lees het hele artikel op de website van Nieuwe Oogst.

Op woensdag 17 en donderdag 18 januari staat De Natuurweide met een stand op de Biobeurs in Den Bosch. Komt u langs om even bij te praten met ons, met collega bio-landbouwers of de mensen van EKO-keurmerk, waarmee we gezamenlijk een terras hebben op deze dagen? U vindt ons in de stand met nummer 493. Hopelijk tot ziens in de Brabanthallen in Den Bosch! Voor meer informatie, zie dit eerdere bericht.

De provincies vinden dat de landelijke overheid meer moet doen tegen stikstofuitstoot in natuurgebieden, zo meldt de NOS vandaag. De provincies willen niet langer de verantwoordelijkheid dragen voor het grootste deel van de stikstofopgave in Nederland. De provincies hebben hierover een gezamenlijke brief gestuurd. Ze vinden dat minstens de helft van de noodzakelijke stikstofreductie moet komen uit landelijk beleid.

Dat standpunt staat haaks op de benadering van minister Van der Wal, die juist het zwaartepunt bij de provincies en reg nionale aanpak legt. Veel lijkt hierin ook te draaien om de financiering van de stikstofaanpak. Gedeputeerde Berend Potjer (Zuid-Holland) verwoordt het als volgt: “Het is zo dat we samen aan de lat staan, maar er is maar zoveel wat je kan doen zonder landelijk beleid. Daarnaast hebben we ook middelen zoals geld en bevoegdheden nodig om een rol te kunnen spelen in de provinciale gebiedsprocessen.”

De Natuurweide-voorzitter Sybrand Bouma kan zich in deze laatste opmerking wel vinden: “Hoewel we lokaal moeten kijken naar welke oplossingen ergens het best passen, mèt betrokkenheid van lokale boeren en andere belanghebbers, heeft de landelijke overheid een regierol. Ten aanzien van beleid, dus wetgeving en regels, maar ook financiering van maatregelen. Den Haag moet echt in actie komen op die vlakken.”

RTV Utrecht bericht over ‘biologische melkveehouder Arjen’ in Hei- en Boeicop die kerstbomen versnippert en gebruikt als strooisel in de stal. De koeien blijken er blij mee te zijn en op die manier wordt voorkomen dat de 3.000 kerstbomen in de verbrandingsoven terecht komen. Jaarlijks worden 2,5 miljoen kerstbomen weggegooid en ingezameld. Steeds vaker wordt gekeken of een nuttige bestemming daarvoor kan worden gevonden.

De versnipperde kerstbomen in Hei- en Boeicop belanden (na gebruik als strooisel) uiteindelijk vermengd met mest als compost op het weiland. Zie voor het hele artikel en een kort videofragment de link van RTV Utrecht.

Recent was er in twee televisie-uitzendingen aandacht voor de biologische landbouw. In het programma ‘Govert bij de Boeren’ werd een kijkje genomen bij twee biologische landbouwbedrijven, waaronder het biologische melkveebedrijf van Jan van den Broek in Hilvarenbeek. Er was niet alleen aandacht voor de andere keuzes die biologische landbouwers maken maar ook voor de uitdagingen die dat met zich mee brengt. Kijk het programma terug via deze link.

In een speciale uitzending van Vroege Vogels, Hooiland,  kregen we een inkijkje in de grote veranderingen die de Binnenveldse en Achterbergse Hooilanden tussen Wageningen en Veenendaal hebben ondergaan. In samenwerking tussen overheden, (biologische) boeren en burgers is een gebied opnieuw ingericht met nieuwe kansen voor planten, insecten en dieren. Het laat ook zien dat voor continuïteit van zulke ingrijpende veranderingen betrokkenheid van boeren een groot pluspunt zou zijn. Kijk de uitzending terug via deze link.

De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) heeft van de tot begin januari behandelde 100 aanvragen voor de Landelijke beëindigingsregeling veehouderijlocaties met piekbelasting (Lbv-plus) 98 toegekend. In totaal hebben voor LBV en Lbv-plus op peildatum 3 januari 1.255 bedrijven een aanvraag gedaan. De provincie Gelderland is koploper met 327 aanvragen, waarvan 102 vanuit de vleeskalverhouderij, gevolgd door Noord-Brabant met 326 aanvragen.

Vanuit de melkveehouderij zijn er 337 aanvragen, waarvan 218 voor de Lbv en 76 voor de Lbv-plus. De aanvraagperiode voor de Lbv is inmiddels gesloten. De aanvraagperiode van de Lbv-plus sluit op 5 april.