Toekomstbestendig kiezen voor natuur en landbouw in het landelijk gebied

In dit najaar bracht het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) het rapport Balans van de Leefomgeving 2023 uit.  Het rapport concludeert dat voor het halen van de natuurdoelen, waterkwaliteitsdoelen en klimaatdoelen in het landelijk gebied een transitie van het landbouw-voedselsysteem nodig is. Samenhang in de opgaven vraagt om maatregelen die meerdere doelen tegelijk dienen. Punt van zorg is de achteruitgang in ecosysteemdiensten. WUR-onderzoeker Marlies Sanders is een van de auteurs van het hoofdstuk Natuur, Landbouw en Voedsel. Sanders: “Deze ecosysteemdiensten zijn echter niet alleen van belang voor boeren, maar ook voor waterschappen, omwonenden en verzekeraars. Toch komt duurzaam gebruik maar moeizaam van de grond”. In de overgangsgebieden zitten al veel extensieve graasdierbedrijven maar komt ook nog intensieve landbouw voor, zoals opengrondtuinbouw met bloembollen en fruit en aardappelteelt, waarop grote hoeveelheden chemische middelen worden gebruikt die giftig zijn voor wilde soorten.

Tenslotte signaleert het rapport ook dat ‘de markt’ het niet zelf regelt maar vraagt om sturing door middel van bijvoorbeeld prijsbeleid en normering. Lees meer op de website van WUR.

Presentatie over Pilot BioMonitor tijdens Biobeurs

Tijdens de Biobeurs zullen Gerard Migchels, programmamanager bij WUR en projectleider Pilot BioMonitor, en De Natuurweide-voorzitter Sybrand Bouma een presentatie verzorgen. Ze zullen de achtergronden, de doelen en de voortgang van dit voor de biologische melkveehouderij belangrijke project uiteenzetten. Deze sessie is op donderdag 18 januari 2024 van 16.45 tot 17.45 uur. Meer details vindt u op de website van de Biobeurs.

Nieuwe procedure pachtgronden Staatsbosbeheer

Staatsbosbeheer heeft een nieuwe procedure bij verpachting van grond ingevoerd. Dit is het gevolg van het Didam-arrest van november 2021. Daarin werd bepaald dat een overheidsorganisatie, vanwege het gelijkheidsbeginsel, potentiële medegegadigden mee moet laten dingen naar vastgoedovereenkomsten. De Natuurweide volgt deze nieuwe procedure op de voet. Afgelopen jaar werd in een pilot rond deze nieuwe procedure al duidelijk dat deze voor (bestaande) biologische pachters zeer ongunstig kan uitvallen. Staatsbosbeheer heeft aangeven hier zorgvuldig naar te kijken en het vernieuwde wegingssysteem aan te passen. Welke aanpassingen dit zijn, is nog niet bekend gemaakt. De inschrijfvoorwaarden en toewijzingscriteria zijn te lezen op de website van Staatsbosbeheer. De te pachten percelen (per 2024) verschijnen op Pachtgrond.nu met bijbehorende pacht- en inschrijfvoorwaarden, criteria en de weging. Deze kunnen mogelijk per perceel verschillen.

De Natuurweide is zeer benieuwd naar uw ervaringen met de nieuwe procedure. Is uw bestaande pachtcontract van Staatsbosbeheer-percelen opgezegd en bent u nu genoodzaakt om op diezelfde percelen openbaar in te schrijven? Heeft u interesse om percelen van Staatsbosbeheer te pachten, heeft u uw twijfels over de weging van de toewijzingscriteria of wilt u uw ervaringen met de gehele procedure met ons delen? Al uw reacties graag naar secretariaat@denatuurweide.nl. Aan de hand van uw ervaringen zullen wij met Staatsbosbeheer in gesprek gaan.

Duitsland: op naar 30% biologisch in 2030

Waar we in Nederland nog aanhikken tegen het nemen van maatregelen om ‘biologisch’ versneld te laten groeien naar 15% landbouwareaal in 2030 (zie ook het interview met Sybrand Bouma), mikt de Duitse regering op 30% in 2030. Gisteren presenteerde minister van Voedsel en Landbouw, Cem Özdemir, de Duitse strategie om de biologische landbouw en voedselindustrie duurzaam te versterken. Daarbij wordt gekeken naar de hele waardeketen van de inputmarkten tot productie, verwerking, handel en voeding. De strategie is ook gericht op het versterken van de biologische verwerking, het stimuleren van biologisch voedsel in de horeca en het vergroten van de kennis over biologische landbouw bij het grote publiek en in beroepsopleidingen. Hierdoor moeten landbouwbedrijven bredere verkoopkanalen kunnen bereiken en een betere acceptatie van hun biologische landbouwproducten te krijgen. Ook onderzoek en kennisdeling over biologische landbouw en voedselproductie komen aan bod. Lees meer hierover op Biojournaal.

Agrico: “Technische mogelijkheden van ‘gene editing’ overschat”

Hoewel hoofd R&D Sjefke Allofs van Agrico gentech niet principieel afwijst, ziet hij hierin slechts beperkte mogelijkheden en is het zeker geen ‘kip met gouden eieren’. Bovendien biedt klassieke veredeling voldoende mogelijkheden om aardappelrassen te optimaliseren. Allofs: “Onze voedselproductie is op geen enkele manier in gevaar als deze techniek in Europa zou worden afgewezen. Wij zijn er niet afhankelijk van. Commerciële bedrijven die pleiten voor het loslaten van regelgeving voor CRISPR-Cas zijn niet a priori bezig de wereld te voeden of verbeteren. Deze bedrijven willen betere rassen ontwikkelen dan hun concurrenten en daardoor meer verkopen.”

Lees het hele interview op de website van Ekoland.

De keerzijde van methaanreductie

Methaan is een relatief sterk broeikasgas. Dus is reductie van methaanuitstoot belangrijk. Maar in een opiniestuk op de website van Caring Farmers wordt zorg uitgesproken over de reductie van methaanuitstoot als die ten koste gaat van prestaties op gebied van CO2 en stikstof en aspecten als dierenwelzijn en biodiversiteit. Door het voeren van krachtvoer, soja en mais wordt de uitstoot van methaan minder maar is er juist meer uitstoot van CO2 en stikstof. Ook sluit dit niet aan op het natuurlijke gedrag van de koe als herkauwer. Lees het volledige artikel hier.

EU Commissie: glyfosaat tien jaar langer toegestaan

Nadat een nieuwe stemming in het Europees Parlement geen uitsluitsel bood, heeft de EU Commissie besloten gebruik van glysofaat nog tien jaar toe te laten. Dat meldt onder meer Nu.nl. Aan het gebruik zijn wel strengere regels verbonden. Glysofaat mag niet meer worden ingezet om gewassen te drogen voor de oogst. Gebruikers moeten ervoor zorgen dat het middel niet andere planten en dieren treft. Dit laatste is vooral voor de biologische landbouw van belang. Biologische bedrijven kunnen nu schade hebben van overwaaiende pesticiden. Overigens kunnen individuele lidstaten alsnog beperkingen stellen aan het gebruik in hun eigen landen. Lees meer hierover op de websites van NOS en Nu.nl

Sybrand Bouma: “De politiek moet stappen zetten!”

In een interview met Omrop Fryslân benadrukt De Natuurweide-voorzitter Sybrand Bouma dat de overheid de biologische landbouw meer moet gaan steunen om de groei mogelijk te maken: “De overheid zet nog vol in op de reguliere landbouw, terwijl we ook stappen kunnen zetten. De biologische sector moet groeien naar 15 procent van het totale landbouwareaal in Fryslân. We zitten nu op zo’n 5 procent. Zonder geld kan deze sector moeilijk verder groeien.”

Als voorbeelden van wat de biologische melkveehouderij kan betekenen, noemt Sybrand Bouma de halvering van nitraat- en stikstofemissie. Er zijn overheidsbudgetten beschikbaar gesteld voor de biologische landbouw maar de overheid heeft angst voor het verstrekken van staatsteun. Anderzijds kent de overheid juist geld toe aan hulpmiddelen die in het biologische systeem veel minder toevoegen, zoals aanpassingen in de stal (luchtwassers, stalvloeren), doordat de biologische melkveehouderij koeien veel meer aan weidegang doet. De steun waar de biologische sector ècht iets aan heeft, blijft dus achterwege. Lees meer op de website van Omrop Fryslân.

Ledenvergadering met aandacht voor consortium Biologische Landbouw

Noteer alvast in uw agenda: op woensdagavond 13 december is, om 20.00 uur, de online najaarsvergadering voor alle De Natuurweideleden. Naast een korte update (door het bestuur) van alle zaken die spelen in onze vereniging, zal Rein van der Wal een presentatie geven over het consortium Biologische Landbouw. Dit is het gezamenlijke onderwijsproject van Aeres. Lees nu al meer over het consortium op de website van Aeres.

Overijssel en Utrecht vechten aanpak PAS melders aan bij Raad van State

De provincies Overijssel en Utrecht vechten eerdere rechtbankbesluiten aan waarin zij werden gedwongen handhavingsverzoeken op te volgen. Voor andere handhavingsverzoeken, en dus andere PAS-melders is de uitspraak van de Raad van State van groot belang. Blijven de eerdere uitspraken van de rechtbanken staan, dan wordt gedogen door provincies in andere situaties wel erg lastig. Milieuorganisatie MOB (Mobilisation for the Environment) heeft volgens woordvoerder Valentijn Wösten 350 handhavingsverzoeken ingediend bij zeven provincies. Veel hangt af van de inschatting door de Raad van State of het legalisatieprogramma van de grond komt en er genoeg stikstofruimte is. De uitspraak door de Raad van State wordt in maart verwacht. Lees meer op Nieuwe Oogst.