Categorie: Geen categorie

De ministeriële commissie van premier Schoof stuurt aan op halvering van de stikstofuitstoot in 2035, zo meldt de NOS. De intentie is om de doelen te baseren op stikstofuitstoot bij de bron (bedrijven) terwijl eerder de doelen waren gebaseerd op de stikstof die neerslaat in de natuur. De manier waarop deze uitstoot berekend of gemeten gaat worden is nog niet bekend. Recent oordeelde de rechter nog dat de eerdere gestelde doelen om stikstofneerslag in kwetsbare natuurgebieden te beperken in 2030, moeten worden gehaald op straffe van een dwangsom van tien miljoen euro.

Nog onduidelijk is wat de verdere inhoud is van de plannen. De effecten op vergunningverlening voor bouwprojecten en de PAS-melders is ook nog niet helder. Ook is nog niet bekend hoe een 50% reductie op landelijk niveau uitpakt voor individuele bedrijven.

In een brief aan de Tweede Kamer heeft minister Wiersma inzicht gegeven in de voortgang van het proces rond het 8e Actieprogramma Nitraatrichtlijn. Met het actieprogramma moet de waterkwaliteit worden verbeterd. Het vorige Actieprogramma loopt af op 31 december van dit jaar waarna het 8e Actieprogramma van kracht moet worden. In dit 8e Actieprogramma Nitraatrichtlijn wil de minister boeren keuzevrijheid geven in hoe ze bijdragen aan het halen van de normen. Bij goede resultaten kunnen boeren op termijn generieke maatregelen loslaten.

De Commissie van Deskundigen Meststoffenwet (CDM) heeft advies uitgebracht over een  aanpak om de doelen te behalen voor o.a. oppervlaktewater voor nutriënten die afkomstig zijn uit de landbouw. De CDM raadt aan, met het oog op de chemische- en fysische kenmerken van waterlichamen en de verschillende en diffuse bronnen die bijdragen aan de verontreiniging van oppervlaktewater,  om niet alle maatregelen generiek toe te passen, maar juist lokaal te beoordelen welke maatregelen effectief zijn.

Minister Wiersma van LVVN stuurt binnen vier maanden met een voorstel om de regeldruk in de biologische landbouw te verminderen, zo meldt Ekoland. Daarnaast wil ze voor eind van het jaar een voorstel lanceren om investeringen de complexiteit op het boerenerf te laten verminderen. Dit laatste voorstel wordt opgesteld naar aanleiding van een motie van Ines Kostic van de Partij voor de Dieren, die door de Tweede Kamer werd aangenomen.

Een motie van Laura Bromet van Groen Links-PvdA verzocht de minister in kaart te brengen waar de regeldruk voor biologische landbouwers kan worden verminderd. Door middel van een quickscan wil de minister hier inzage in krijgen: “De resultaten van deze quickscan kunnen van pas komen bij de verkenning uit de motie van het lid Kosti¢ waar het gaat om minder complexiteit op het boerenerf. Ik verwacht de resultaten van de quickscan binnen vier maanden met uw Kamer te kunnen delen. Ik zal de verkenning waartoe in de motie van het lid Kostic verzocht wordt laten uitvoeren en hier voor het einde van 2025, zoals in de motie gevraagd wordt, over rapporteren aan de Kamer.”

Onderzoeksorganisatie Profundo stelt dat prijzen voor biologische producten in de supermarkten van Ahold Delhaize (in Nederland Albert Heijn)kunstmatig hoog zijn, zo bericht Trouw. profundo voerde het onderzoek uit in opdracht van Milieudefensie. De prijzen liggen bij Ahold Delhaize gemiddeld 56% boven de gangbare variant, terwijl dit verschil 16% zou moeten zijn. Profucndo betitelt dit prijsverschil als kunstmatige prijsopdrijving en sluit niet uit dat dit ook bij andere supermarkten gebeurt. De extra winstmarges komen ten goede aan voedselverwerkers en de supermarkten.

De kunstmatig gecreëerde extra winstmarge bedraagt bij Ahold Delhaize € 863 miljoen volgens Profundo. Dit komt overeen met 16% van de totale winst van Ahold Delhaize. Omdat contracten tussen voedselverwerkers en supermarkten niet openbaar zijn, is niet exact duidelijk welk deel van de extra opbrengst naar Ahold gaat en welk deel naar de voedselverwerkers. Overigens neemt over de hele linie het prijsverschil tussen gangbaar en biologisch wel af. Was dit in 2013 nog 100%, in 2019 was dit teruggelopen naar 63% en vorig jaar nog 48%.

Bionext-woordvoerder Paulien Hoftijzer vindt het positief dat het prijsverschil tussen gangbaar en biologisch kleiner wordt. Volgens haar zijn biologische producten niet te duur maar niet-biologische juist te goedkoop: “Ons uitgangspunt is niet dat biologisch te duur is, maar dat reguliere producten te goedkoop zijn. Een biologische boer wentelt geen milieuvervuiling af op de maatschappij en daarvoor betaal je iets meer. Als de biologische sector groeit, kunnen schaalvoordelen zorgen voor een wat lagere prijs. Maar het werk blijft arbeidsintensiever, bijvoorbeeld omdat de biologische boer vaker moet schoffelen.”

Milieudefensie vindt het wel een probleem dat Ahold Delhaize biologische producten kunstmatig duurder maakt. Als biologische producten alleen voor mensen met hogere inkomens bereikbaar zijn, remt dit de groei van de biologische landbouw af. Tijdens een aandeelhoudersvergadering van Ahold Delhaize voerde Milieudefensie actie om hier aandacht voor te vragen. RTL Nieuws besteedde hier aandacht aan.

De Tweede Kamer hield vorige week ene hoorzitting over de toekomst van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB), melden Melkvee en Boerderij. Daarin pleitte Robert Baayen, onderzoeker bij Wageningen University & Research op het gebied van Europese regelgeving, voor meer focus op ondersteuning van verduurzaming door boeren in gebieden met natuurlijke of wettelijke beperkingen. Als voorbeelden noemde hij veenweidegebieden, Natura 2000-gebieden en gebieden met beperkingen vanwege de Kaderrichtlijn water (KRW). Baayen: „Je moet de boeren die de grootste opgaven hebben, het meeste ondersteunen. Heel het land heeft problemen. We hebben een paar miljard nodig om dat op te lossen. Dat zouden we met z’n allen aan moeten meebetalen.” Momenteel gaat 35% van de GLB-middelen naar eco-maatregelen.

Directeur Duurzaamheid van de Europese Commissie Gijs Schilthuis gaf aan dat Nederland de ruimte heeft om de verdeling van GLB-geld aan te passen: “Lidstaten zijn verplicht om directe inkomenssteun te geven, maar er worden geen bedragen genoemd. Nederland heeft dus de ruimte om meer GLB-geld uit te geven aan de doelen die er zijn. Als er dan problemen zijn voor boeren in de veenweidegebieden, dan doet Nederland er verstandig aan om het geld daar in te zetten.” Volgens Schilthuis vindt de Europese Commissie dat lidstaten meer strategische keuzes moeten maken en minder vast moeten houden aan de traditionele inkomensondersteuning. In Nederland wordt 41% van het GLB-geld uitgekeerd als directe inkomenssteun.

Het televisieprogramma Pointer besteedde aandacht aan de consequenties van het pachtbeleid van overheden en natuurorganisaties. Hoewel de doelstelling is om het biologische landbouwareaal te laten groeien naar 15%, verliezen verscheidene biologische boeren gronden die ze pachtten bij overheden en natuurorganisaties omdat ze worden overboden door niet-biologische collega’s. In Nederland bestaat 43% van de grond uit landbouwgrond waarvan een derde (14%) pachtgrond is. Hiervan is 91% kortlopende pacht, met pachtperiodes van een tot enkele jaren. Hoewel provincies duurzaamheidscriteria kunnen hanteren bij het verpachten van de grond, gebeurt dit slechts in de helft van de provincies. Op Flevoland na staan alle provincies het gebruik van kunstmest toe op gepachte grond.

De volledige uitzending kunt u bekijken via deze link.

Op dinsdag 29 april vindt bij biologisch melkveebedrijf Keuper in Megchelen (in de Achterhoek) de bijeenkomst ‘Maximaal weiden’ plaats in het kader van de Climate Farm Demo. Dit is een zeven jaar durend project in 28 landen van de Europese Unie, gericht op klimaatbewust boeren. Biologisch melkveehouder Tom Keuper heeft zijn beweidingsmanagement dusdanig geoptimaliseerd dat de gras- en eiwitopbrengst van eigen land sterk is verbeterd. De CO2-uitstoot die gepaard gaat met productie en aanvoer van krachtvoer, vermindert hierdoor aanzienlijk. Dit heeft uiteraard ook bedrijfseconomische voordelen omdat hij minder krachtvoer hoeft in te kopen.

Met behulp van een grashoogtemeter en een berekeningsmethodiek stelt Tom Keuper een beweidingsplan op waarmee hij de grasopbrengst maximaliseert. Tijdens de bijeenkomst, die duurt van 11.00 tot 13.00 uur, hoort en ziet u meer over deze aanpak om een effectievere bedrijfsvoering te combineren met minder klimaatimpact. U kunt zich aanmelden voor de bijeenkomst op de website van Climate Farm Demo.

Het Louis Bolk Instituut (LBI) heeft uitgebreid onderzoek gedaan naar de bijdrage van het biologische landbouw aan de biodiversiteit. In het rapport Biologisch èn natuurinclusief heeft een groep onderzoekers van LBI gekeken naar de bijdrage die de biologische landbouw levert. Daarmee wil LBI beleidsmakers en natuur- en landschapsorganisaties inzicht geven in hoe de sector kan bijdragen aan maatschappelijke opgaven in het landelijk gebied.

De biologische landbouw scoort met name goed in verminderen van negatieve impact op de natuur, bijvoorbeeld door veel beweiding en geen chemisch-synthetische gewasbeschermingsmiddelen te gebruiken. Daarnaast draagt de biologische landbouw bij door de maatregelen die genomen worden gericht op het behoud van bodemvruchtbaarheid, zoals een ruime vruchtwisseling met rustgewassen als grasklaver te gebruiken. Ook het alleen maar werken met organische meststoffen pakt goed uit voor de biodiversiteit.

Onderzoeker Boki Luske licht toe licht toe waarom de de biologische landbouw een logisch vertrekpunt is voor herstel van biodiversiteit: “Met dit onderzoek laten we zien dat biologische boeren gemiddeld genomen veel doen voor de onder- en bovengrondse biodiversiteit. Dit is waardevolle informatie voor beleidsmakers en natuur- en landschapsorganisaties, die daarmee de biologische landbouw beter mee kunnen wegen als een oplossingsrichting voor maatschappelijke opgaven in het landelijk gebied. Het versnellingsspoor biologisch, dat als doel heeft om de biologische landbouw en consumptie te laten groeien in Nederland, kan dus hand in hand gaan met het verbeteren van biodiversiteit in ons land.”

In de volgende fase van het project worden verschillende biologische bedrijven begeleid met het doovoeren van nog meer natuurinclusieve maatregelen op hun bedrijf. De resultaten van dit onderzoek maken deel uit van het tweejarige project ‘Natuurinclusief en biologisch’, uitgevoerd door Bionext, Biohuis en het Louis Bolk Instituut. Het project wordt gefinancierd door het ministerie van LVVN.

Biologisch melkveehouder Hans Kroodsma, met een bedrijf in het Friese Jannum, is aangemerkt als PAS-melder maar blijft optimistisch naar de toekomst kijken, zo meldt Omrop Fryslân. In 2015 liet hij een nieuwe stal bouwen. Hij wilde hiervoor een natuurvergunning aanvragen maar kreeg te horen dat het doen van een melding volstond. Inmiddels is zijn bedrijf dus formeel gesproken illegaal actief. Hoewel zijn bedrijf gewoon door draait, merkt hij in contacten met bijvoorbeeld de bank wel de consequenties van het PAS-melder zijn.

Kroodsma heeft moeite met de stempel ‘PAS-melder’: “Je hebt het met de beste intenties gedaan en dan ben je ineens een soort van illegaal. Dat geeft een heel wrang gevoel. Ik kan het best met twintig of dertig koeien minder doen, denk ik. Maar om de PAS-melding helemaal weg te krijgen, moet ik de helft van mijn koeien inleveren.” Kroodsma richt zich op ‘wat nog wel kan’ lanceert nu, met hulp van de Vogelbescherming, zijn eigen kaasmerk ‘Jannummer’. Daarmee wil hij proberen met minder koeien toch een afdoende verdienmodel te creëren en te werken aan zijn toekomstperspectief: “Ik geloof ook dat je erin moet geloven. Want anders is er niet zoveel aan.”

Zondag 6 april besteedt het KRO-NCRV programma Pointer aandacht aan de problemen die biologische boeren ervaren bij het continueren van pachtcontracten. Centraal in de uitzending staat de ervaring van Pieter Boons, biologische melkveehouder in Raamsdonk. Nadat hij een van de provincie Noord-Brabant gepacht stuk grond heeft omgevormd naar biologisch, verloor hij het pachtcontract aan een gangbare akkerbouwer die er aardappels op gaat verbouwen. Boons gebruikte de grond om er grasklaver op te verbouwen. De opbrengst daarvan weegt niet op tegen de opbrengst van aardappelteelt. daardoor kon de akkerbouwer een hoger bod neerleggen, dat de opslag vanwege de biologische bedrijfsvoering van Pieter boons, te boven gaat.

De uitzending van Pointer is zondag 6 april om 22.10 op NPO2.