Categorie: Geen categorie

Milieuorganisaties Mobilisation for the Environment en Vereniging Leefmilieu willen op korte termijn met minister Wiersma in gesprek over het stikstofbeleid, zo meldt de NOS. Vindt zo’n gesprek niet binnen twee weken plaats dan maken ze de stap naar de rechter. Beide milieuorganisaties vinden dat de nieuwe stikstofplannen van het kabinet onvoldoende. Ook vinden ze dat de tijd die wordt genomen voor uitvoering te lang. Partijen die de plannen moeten uitvoeren moeten ook nog de tijd krijgen om maatregelen uit te voeren.

De milieuorganisaties willen dat gesprekken met de minister leiden tot een evenwichtig maatregelenpakket. Gebeurt dat niet dan dreigen beide organisaties dreigen met nieuwe rechtszaken over megastallen en veehouderijen met hoge stikstofemissies. Ook PAS-melders kunnen met de gevolgen van nieuwe rechtszaken te maken krijgen.

Het tweejarige project ‘Natuurinclusieve doorontwikkeling van de biologische landbouw’ wordt, in opdracht van het ministerie van LVVN, uitgevoerd door Bionext, Biohuis en het Louis Bolk Instituut (LBI). Als eerste stap is door enquêtes en veldonderzoek in kaart gebracht welke natuurinclusieve maatregelen al door boeren zijn genomen. Daarbij kwamen aspecten naar voren als het verminderen van ongewenste emissies op natuur, gebruik van natuurlijke processen (i.p.v. kunstmest en chemische gewasbescherming), zorg voor natuur, biodiversiteit en landschap en gebruik van gewasrotatie en groenbemesters. Het rapport ‘Biologisch en natuurinclusief‘ van LBI liet zien dat de gemiddelde biologische boer al veel doet voor ondergrondse en bovengrondse biodiversiteit.

In het kader van dit project vindt op donderdag 22 mei een bijeenkomst plaats bij biologische melkveehouderij Hillekenshoeve van Jack Verhulst in Etten-Leur. Tijdens deze bijeenkomst wordt het project toegelicht en is er een uitgebreide rondleiding over het bedrijf om de verschillende natuurinclusieve maatregelen te  bekijken. Onderzoeker Boki Luske van LBI beantwoordt vragen over natuurinclusieve maatregelen en Henk Smith, vicevoorzitter van BoerenNatuur en expert op gebied van ANLb, staat stil bij de mogelijkheden die het ANLb biedt. Meer informatie over het programma en aanmelden vindt u op de website van Bionext.

In het kader van het Europese project Climate Farm Demo is op woensdag 28 mei een bijeenkomst waarbij biologisch melkveehouder Jos Elderink zijn ervaringen zal delen over het drogen van gras. Met stroom, opgewekt met zonnepanelen, droogt hij het gras na waardoor de graskwaliteit aanzienlijk verbetert. Doordat onbestendige eiwitten bestendig worden tijdens het droogproces is minder krachtvoer nodig. Gezien de relatief grote CO2-voetprint van krachtvoer is dat ook nog eens gunstig voor het klimaat.

Bijeenkomst vindt plaats op melkveebedrijf Het Hengelman in De Lutte (Twente). Voor meer informatie en aanmelden kunt u terecht op de website van Climate Farm Demo.

In Wageningen presenteerde Tessa Eeftink de bevindingen uit haar onderzoek naar de bronnen en borging van data die in de BioMonitor gebruikt worden. In het kader van haar studie aan de HAS Green Academy verdiepte Tessa zich in de beschikbaarheid, betrouwbaarheid en borgbaarheid van data. De BioMonitor geeft een holistisch, integraal beeld van een (biologisch) melkveebedrijf op gebied van o.a. natuur, klimaat, biodiversiteit en dierwaardigheid. Daarbij is het uitgangspunt dat ieder bedrijf zijn waarde heeft en dat de diversiteit van bedrijven met hun waardes bijdraagt aan het halen van doelen op gebiedsniveau. Waarmee extensieve (biologische en niet-biologische) bedrijven ook milieuruimte creëren voor intensievere melkveebedrijven. Voor provincies biedt dit de mogelijkheid met melkveebedrijven te werken aan gebiedsdoelen terwijl boeren toekomstperspectief hebben en houden en hun bedrijven kunnen voortzetten, eventueel met een biologische en/of extensievere bedrijfsvoering. Melkveehouders krijgen met behulp van de BioMonitor inzicht in hun bedrijven en kunnen werken aan optimalisatie van de bedrijfsvoering op onderdelen.

Tessa Eeftink benadrukte in de presentatie van haar onderzoek dat borging van data en zekerheid over de juistheid van data varieert per thema en indicator. Inzicht in de geleverde arbeid is voor de melkveehouder waardevol maar voor vergunningverleners of subsidieverstrekkers minder van belang. Daarentegen is borging en betrouwbaarheid van stikstofdata of echter  cruciaal als deze worden gebruikt voor vergunningverlening. Ook als basis voor toekenning van subsidies en andere financiële regelingen, is borging en betrouwbaarheid belangrijk. Daarbij heeft Tessa ook gekeken naar praktische aspecten als kosten en gebruiksvriendelijkheid, bijvoorbeeld door geautomatiseerde aanlevering vanuit andere bronnen. Daardoor wordt een melkveehouder ontlast en worden onjuiste data door bijvoorbeeld invoerfouten voorkomen. De mate van betrouwbaarheid neemt daardoor toe. Beschikbaarheid van meer data van grotere aantallen bedrijven maakt de betrouwbaarheid op gebieds- of sectorniveau ook groter. De vanuit de Pilot BioMonitor voorgenomen opschaling van het aantal gebruikers en de groei van de dataset dragen dus bij aan de betrouwbaarheid. Voor met name thema’s waarbij ‘harde data’ (feitelijke en controleerbare data) gebruikt worden, is dan ook meer standaardisatie nodig dan voor ‘zachtere data’ (data gebaseerd op inschatting en minder goed controleerbaar).

De Natuurweide-voorzitter Sybrand Bouma was blij met Tessa’s onderzoek, bevindingen en aanbevelingen: “Voor het vervolg van het project en de implementatie van de BioMonitor als monitoringsinstrument in het kader van doelsturing en gebiedsgerichte aanpak, is beschikbaarheid en borging van data heel belangrijk. Tegelijkertijd is dat het meest complexe onderdeel van het project. Dit rapport kunnen we dus uitstekend gebruiken bij de vervolgstappen in het project.”

Het kabinet heeft inzage gegeven in de plannen om de stikstofproblematiek aan te pakken. Eerder waren al enkele hoofdlijnen uitgelekt. Voor een eerste pakket maatregelen trekt het kabinet 1,6 miljard euro uit. Eerder was in de voorjaarsnota al 600 miljoen euro opgenomen. Er komt een regeling voor veehouders die geen opvolging hebben en daarom willen stoppen. Hiervoor is 750 miljoen euro beschikbaar.  Daarnaast komt er een regeling waarin melkveehouders te compenseren als zij het aantal koeien terug brengen. Deze extensiveringsregeling moet helpen om de mestcrisis te verlichten en de doelen rond natuur, klimaat en waterkwaliteit te halen. In totaal moet de landbouw een emissiereductie realiseren tussen 42 en 46% in 2035 (ten opzichte van 2019). De industriële sector, verkeer en transport en de bouw moeten een emissiereductie van 50% bewerkstelligen.

Minister Wiersma wil de rekenkundige ondergrens aanpassen en het vergunningstelsel aanpassen. Voor een nieuw systeem van doelsturing wordt 200 miljoen euro uitgetrokken. Rondom de meest stikstofgevoelige gebieden Veluwe en De Peel moet een regionale aanpak bijdragen aan verlaging van de emissies.

De Volkskrant besteedde de afgelopen dagen intensief aandacht aan biologische landbouw en biologische voeding als oplossingsrichtingen voor de vraagstukken rond natuur, klimaat, waterkwaliteit en biodiversiteit. In een column zet Roel Millenaar, video-editor en docent op een mbo en video-editor, vraagtekens bij biologisch voedsel. Met de argumenten dat biologische landbouw lagere opbrengsten per hectare kent, méér kost voor de consument en niet bijdraagt aan voedselzekerheid bestempelt Millenaar als ‘niet beter’. Dit riep vervolgens reacties op van Bionext via Biojournaal. Daarin wordt de waarde van biologisch voedsel vanuit een breder perspectief benadrukt: “Biologisch gaat niet alleen over wát we eten, maar ook over hóe dat voedsel wordt geproduceerd – en welke gevolgen dat heeft voor onze gezondheid, het milieu, dierenwelzijn en toekomstige generaties.” Biologische voeding kent in de winkel vaak een hogere prijs maar dekt wel beter de kosten van de productie en de effecten op natuur, gezondheid en dierenwelzijn, zo is te lezen in de reactie op Biojournaal.

Van Maud van Kerkhof, master student aan de WUR, werd vervolgens een reactie met een vergelijkbare strekking geplaatst door de Volkskrant: “Het klopt dat biologische landbouw gemiddeld minder produceert per hectare in industriële meeteenheden. Maar het levert meer maatschappelijke waarde: gezondere bodems, minder pesticiden in het milieu, meer biodiversiteit en een eerlijker verdienmodel voor boeren, die in zo’n landbouwsysteem beter betaald krijgen voor hun producten. En belangrijker: het laat ruimte voor een ander narratief. Een verhaal waarin landbouw geen ecologische kostenpost is, maar een sleutel tot herstel van ecosystemen en sociale structuren.”

In een opiniestuk in de Volkskrant roept Frank Kalshoven, econoom en columnist, vervolgens een aantal van de grootste natuurorganisaties (Natuurmonumenten, Wereld Natuur Fonds, Vogelbescherming de provinciale landschappen op om de kracht van hun achterbannen beter te benutten om druk op te bouwen in Den Haag. Met tegen de twee miljoen leden kunnen steviger eisen worden gesteld ten aanzien van terugdringen van de stikstofdepositie, verlaging van CO2-uitstoot, terugdringen van pesticidengebruik. De complete column is hieronder te lezen:

Bron: Volkskrant

Op dinsdag 20 mei is op het biologische melkveebedrijf van Gerard Kemper in Weert een bijeenkomst over de samenwerking tussen een biologisch melkveebedrijf en een biologisch akkerbouwbedrijf.  De bijeenkomst vindt plaats in het kader van het Europese project Climate Farm Demo.  Centraal staat de vraag hoe de samenwerking bijdraagt aan klimaatdoelen. Met vaste rijpaden, gezamenlijke bouw- en bemestingsplannen en niet-kerende grondbewerking verbeteren de ondernemers de bodemstructuur, verhogen de biodiversiteit en verminderen de uitstoot van broeikasgassen. Door het ruilen van land is er continu grasland met een hoge voedingswaarde en opbrengst. Meer informatie leest u op de website van Climate Farm Demo. Daar kunt u zich ook aanmelden.

 

Hoewel de details van de stikstofplannen van het kabinet nog niet zijn gepresenteerd, reageren provincies en natuurorganisaties kritisch op de hoofdlijnen ervan. Ina Adema, voorzitter van het Interprovinciaal Overleg (IPO), spreekt haar twijfel uit tegen de NOS over de effecten van de voorgestelde aanpak: “We hadden gehoopt dat Nederland voor de zomer van het slot zou kunnen en de eerste vergunningen verleend zouden kunnen worden. Zoals het er nu uitziet is dat niet zo en daar zijn wij heel teleurgesteld over.” Adema noemt de voorstellen onduidelijk en vreest dat de benodigde daling van de stikstofuitstoot niet gerealiseerd wordt of dat de plannen onvoldoende geborgd zijn. Ze verwacht niet dat voor de zomer vergunningverlening en uitvoering van projecten weer op gang komen.

Eerder noemde Greenpeace de plannen op de website van de NOS vaag en kondigde Mobilisation for the Environment (MOB) nieuwe rechtszaken aan  tegen veehouderijen die (buiten hun schuld) zonder vergunning zitten en andere bedrijven met een grote uitstoot.

Provincie Noord-Brabant neemt weer vergunningaanvragen van stoppende veehouders (in het kader van de Lbv- en Lbv-plus regelingen) in behandeling, zo meldt Nieuwe Oogst. Door de uitspraak van de Raad van State over intern salderen in december vorig jaar, lag de vergunningverlening stil. Provincies mochten intern salderen niet meer betrekken in de voortoets. Als handreiking aan stoppende veehouders mag maximaal 15% van de resterende stikstofruimte worden gebruikt voor nieuwe activiteiten. Op basis hiervan verwacht de provincie Noord-Brabant dat het voor stoppende veehouders mogelijk is om toekomstplannen te maken. Door de onzekerheid rond vergunningverlening dreigden veehouders die zich hadden aangemeld voor de Lbv- en Lbv-plusregelingen alsnog hun bedrijven voort te zetten.

Vorige week oordeelde de rechtbank in ‘s-Hertogenbosch dat de provincie passende maatregelen moet nemen om de om de stikstofuitstoot te beperken in natuurgebieden met verslechterde natuur. De termijn waar binnen dit moet gebeuren is een jaar. MOB en Vereniging Leefmilieu hadden de zaak aanhangig gemaakt.

Coöperatie EKOHolland Vee & Vlees gaat samen met vleesverwerker Van Loon Group een keten opzetten om kalveren van biologische melkveehouders biologisch af te mesten. Dat bericht Veeteelt. De eerste focus ligt op kalveren van dubbeldoelrassen en kruislingen met vleesrassen. Op termijn wil de Van Loon Group ook andere kalveren biologisch af gaan mesten.

Voorwaarde voor leverende melkveehouders is dat ze kalveren minstens drie maanden op het melkveebedrijf houden. Rimmer Boersma, voorzitter van coöperatie EkoHolland Vee & Vlees, geeft aan dat veehouders een eerlijke prijs krijgen voor de extra kosten die ze moeten maken voor het langer op het bedrijf houden van de kalveren. Na de minimum periode van drie maanden gaan de kalveren naar bedrijven waar ze worden afgemest tot volwassen slachtrund. Ook kunnen melkveehouders er voor kiezen om kalveren af te mesten op het eigen bedrijf en ze laten slachtrijp aan te leveren. Vanuit de detailhandel is al belangstelling getoond voor het vlees van deze biologische afgemeste koeien.

Biologische melkveehouders die onderdeel van deze keten willen worden, moeten zijn lid zijn (of worden) van EKOHolland Vlees & Vee. Met deze samenwerking springt de coöperatie in een gat in de biologische sector. Voorzitter Boersma: “De afzet van kalveren was altijd nog een gat in de biologische sector en over een oplossing werd al heel lang gepraat. Het is goed denkbaar dat we in de toekomst te maken krijgen met biologische regelgeving op dit gebied. Wij zien dit project als een kans om dat een stap voor te zijn.”